Çizgi romanın altın çağı
Altın Çağ'ın en büyük kahramanı.
Çizgi romanın Altın Çağı, Amerikalı çizgi romancılığında çizgi romanın popüler kültürde yaygınlaştığı, pek çok çizgi roman kahramanı ile "süperkahraman"ların ilk örneklerinin yaratıldığı ve 1930'lardan başlayarak 1950'lerin ortasında sona eren dönemi kapsamaktadır.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Çizgi roman okuyucuları ve tarihçileri arasında Altın Çağ'ın Superman'in DC Comics tarafından yayınlanan Action Comics #1'de ilk görüldüğü 1938 yılından daha sonra başlamadığı görüşü yaygındır. Başlama tarihi olarak daha erken yıllar da kabul edilmektedir; The Overstreet Comic Book Price Guide, 1933'ten bu yana çıkan çizgi romanları listelemektedir (1933'te çizgi roman kitaplarının basım ölçüleri standart oluşturmuştur), aralarında Roger Sabin'in de olduğu bazı tarihçiler ise, başlangıç yılını gazetelerdeki bantların yeniden basımı değil, özgün hikâyelerin basıldığı 1935 yılını kabul eder. Bu orijinal hikâyeleri de DC Comics yayınlamıştır. İlk örnekleri gazetelerdeki bantlar olsa da, tarihteki ilk çizgi roman süperkahramanı Superman'in popülaritesi kendisi ile beraber diğer süper kahramanlara Altın Çağ'da baskın olmalarının yolunu açmıştır.
1939'un ilk aylarından 1941'in son aylarına kadar DC ve kardeş kuruluşu All-American Comics aralarında popülerliliğini bugün de koruyan Superman, Batman, Robin, Wonder Woman, Flash, Green Lantern, Atom, Hawkman ve Aquaman'ı, şu anda Marvel Comics'in o yıllarda selefi olan Timely Comics ise Human Torch, Sub-Mariner ve Captain America gibi süper kahramanları yaratmışlardır.
Captain Marvel'in ilk görünüşü.
Çizer: C. C. Beck.
DC ve Timely'nin karakterleri bugün çok daha popüler olsa da o zamanki tirajlar 1940'lardaki en sevilen karakterin Fawcett Comics'in Captain Marvel karakteri olduğu fikrini verir. Wizard #179'da (Eylül 2006) "Thunderstruck" başlıklı makalesinde Ben Morse 1940 ortalarında Captain Marvel'in her sayısının yaklaşık 1,4 milyon sattığını yazmıştır. Ancak Captain Marvel'ın satışları Superman'in kendi adını taşıyan serilerinin yayına başlaması ile büyük oranda düşmüştür.
Quality Comics’in Plastic Man'inin ve karikatürist Will Eisner'in orijinalde gazete eki olarak çıkan, sonradan çizgi roman formatında basılan süper güçleri olmayan maskeli dedektifi Spirit'i de o dönemde oldukça popülerdi. Pek çok tarihçi bu dönemde irili ufaklı firmaların çıkarttığı yüzlerce süperkahraman arasında en sanatsal ve şahsına münhasır karakterin Spirit olduğu konusunda görüş bildirmiştir.
II. Dünya Savaşı'nın Altın Çağ'a etkisi çok büyük oldu. Özellikle süper kahraman temalı çizgi romanlar, temelde iyinin kötüye karşı zaferini konusunu işledikleri ve ucuz, kolay taşınabilir ve kolay okunan tipte oldukları için popülerlikle çok büyük ölçüde arttı. Çizgi roman şirketleri kahramanlarını itilaf güçlerine karşı savaştırdılar, süper kahramanların Adolf Hitler'i yumrukladıkları ve Japon askerleriyle kavga ettikleri kapaklar o zamanın ikonları oldu.
Altın Çağ'ın popüler kültüre en büyük katkısı süper kahramanlar olsa da, diğer türde çizgi romanlar da tezgâhlarda Superman ve Captain America'nın yanında satılıyordu. Altın Çağ'da mizah, hayvan, vahşi batı, romantik gibi pek çok türde çizgi roman yayınlanıyordu. The Steranko History of Comics 2'de Walt Disney karakterlerinin yayın haklarına sahip olan Dell Comics'in de çok sattığı yazılmıştır. İçerisinden en bilinenleri Mickey Mouse, Donald Duck, Roy Rogers ve Tarzan'dır. Bu dönemde Archie Comics de süperkahraman olmayan karakterleri başarı ile yayınlamıştır.
Çağın sonu
[değiştir | kaynağı değiştir]
Okuyucular çağın sonunun hangi olay ile bittiğine dair görüş ayrılığı içindedir. Genel kabul görmüş olaylar aşağıda listelenmiştir.
1940'ların sonu ve 1950'lerin başında EC Comics gibi vahşi suç ve korku öğeli çizgi romanların artması. Bu zaman diliminde nükleer patlama veya benzer olaylar ile süper güçler kazanan kahramanların ortaya çıkması nedeni ile bazı okuyucular bu tarihler arasını Çizgi romanların Atomik Çağı olarak isimlendirir.
- 1950; Timely Comics için Altın Çağ Şubat 1950'de Captain America Comics'i 75. sayıda iptal etmesi ile bitti. Son iki sayı süper kahraman içermiyordu ve Captain America's Weird Tales adını taşıyordu. Şirketin amiral gemisi, Human Torch'un maceralarının anlatıldığı Marvel Mystery Comics, #92'de Haziran 1949'da sonlandırılmıştı. Aynı ay Sub-Mariner Comics de #32 ile bitmişti.
- 1951; All Star Comics'de Justice Society of America'nın maceraları bitirildi. Serilere #58'den itibaren All-Star Western adı verildi. Bu olay süperkahramanlara olan ilginin düşüşünün dip noktasıydı. Timely Comics'de Goodman Kasım 1951'den itibaren Atlas Comics logosu kullanmaya başladı.
- 1954; Dr. Fredric Wertham, Seduction of the Innocent kitabında süper kahraman, suç ve korku temalı çizgi romanların genç nesilde yozlaşma yaptığı ve nesli suça teşvik ettiğini öne süren argümanlar kullandı. Kitap halkın çizgi romanlara karşı tepkisini doğurdu ve endüstride Comics Code uygulanmasına vesile oldu.
- 1956; EC Comics, gerek Comics Code, gerekse de çizgi romanlarını taşımak istemeyen dağıtımcılara karşı iki yıldan beri sürdürdüğü mücadelesinden vazgeçerek Mad serisi hariç kapandı.
Gümüş Çağ, Ekim 1956 'da Barry Allen'in yeni Flash olarak yayınlanması ile başladı.
Altın Çağ sanatçıları
[değiştir | kaynağı değiştir]Tüm liste aşağıdaki ile sınırlı değildir. Bu özet liste, bugüne kadar tespit edilebilen sanatçıların önde gelenleridir.
- Carl Burgos
- Jack Cole
- Johnny Craig
- Jack Davis
- Bill Everett
- Al Feldstein
- Bill Finger
- Max Gaines
- Frank Godwin
- Bob Kane
- Jack Kirby
- Joe Kubert
- Harvey Kurtzman
- Stan Lee
- Sheldon Moldoff
- Jim Mooney
- William Moulton Marston
- Joe Orlando
- H.G. Peter
- Lew Sayre Schwartz
- Joe Shuster
- Jerry Siegel
- Joe Simon
- Al Williamson
- Wally Wood